Beynəlxalq Rotary Təşkilatı

Pol Harris

Beynəlxalq Rotary Təşkilatı (Rotary International) dünyanın ən böyük xidmət təşkilatlarından biridir. Onun missiyası "Başqalarına xidmət göstərmək, dürüstlüyü təşviq etmək və icma liderlərinin dostluğu vasitəsilə dünya anlayışını, xoş niyyəti və sülhü inkişaf etdirməkdir". Siyasi və dini baxımdan neytral olan Rotary, dünya üzrə 46,000-dən çox klub və 1,4 milyon üzvü (Rotarian) ilə fəaliyyət göstərir. Rotarianlar mütəmadi görüşlər keçirərək faydalı layihələrin təşkili və icrası barədə müzakirələr aparırlar.

Tarix

İlk Rotary Klubu 23 fevral 1905-ci ildə Çikaqoda Pol Harris tərəfindən təsis edilib. Harris dostları – kömür taciri Silvester Şile, mədən mühəndisi Gustavus Loehr və dərzi Hiram Elmer Shorey ilə birlikdə bu klubu qurdu. Klubun adı üzvlərin görüş yerlərini növbəli (rotasiyalı) dəyişməsindən götürülüb. Rotary sürətlə böyyərək digər şəhərlərə və ölkələrə yayıldı.

Strukturu

Rotary-nin strukturu effektiv əməkdaşlıq və xidmət layihələrinin həyata keçirilməsinə əsaslanır:

  • Klublar – Rotary-nin əsas fəaliyyət bölmələridir.
  • Rayonlar (Districts) – Coğrafi bölgələr üzrə klubları birləşdirir və rayon qubernatoru tərəfindən idarə olunur.
  • Zonalar – Bir neçə rayonu əhatə edərək Rotary-nin qlobal koordinasiyasını təmin edir.
  • Beynəlxalq Rotary Şurası – təşkilatın siyasətinə və maliyyəsinə nəzarət edir.
  • Prezident və seçilmiş Prezident – Rotary-nin rəhbərliyini təmin edirlər.
  • Baş katib – gündəlik idarəetməyə cavabdehdir.
  • Qanunvericilik Şurası – hər üç ildən bir Rotary qaydalarını yeniləyir.
  • Rotaract və Interact – gənclər üçün yaradılmış Rotary proqramlarıdır.

Rotary və BMT

Rotary-nin Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) ilə əməkdaşlığı 1942-ci ildən başlayıb. 1945-ci ildə Rotarianlar BMT Nizamnaməsinin hazırlanmasında iştirak ediblər. Soyuq Müharibə dövründə siyasi fəaliyyəti azalsa da, BMT ilə əlaqələri davam edib. 1980-ci illərdə PolioPlus proqramı ilə yeni tərəfdaşlıq quruldu. 1991-ci ildə Rotary və BMT arasında əməkdaşlığı gücləndirmək üçün 10 bəndlik plan qəbul edildi. Rotary Nümayəndələr Şəbəkəsi BMT-nin əsas ofisləri və agentlikləri ilə əlaqələr saxlayır, Rotary Günlərini təşkil edir və qlobal anlaşma və sülhə töhfə verir.

Rotary və BMT arasındakı bu tərəfdaşlıq uzunmüddətli və təsirli əməkdaşlığı əks etdirir.